1992'de Rio de Janeiro'daki Dünya Zirvesi'nde imzaya açılan ve Aralık 1993'te yürürlüğe giren Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması, biyolojik çeşitliliğin bileşenlerinin sürdürülebilir kullanımı ve genetik kaynakların kullanımından elde edilen faydaların adaletli paylaşımını öngören uluslararası bir antlaşmadır. Halihazırda 196 ülkenin taraf olduğu Sözleşme neredeyse evrensel bir katılım göstermektedir. Sekretaryası Montreal / Kanada'da bulunmaktadır.

Sözleşme, iklim değişikliğinden kaynaklanan tehditler de dahil olmak üzere biyolojik çeşitlilik ve ekosistem hizmetlerine yönelik tüm tehditleri, bilimsel değerlendirmeler, araç, teşvik ve süreçlerin geliştirilmesi, teknoloji ve iyi uygulamaların aktarımı ile yerli halk, gençler, kadınlar, iş çevreleri ve STK’lar da dahil olmak üzere ilgili tüm paydaşların tam ve aktif katılımı yoluyla ele almayı amaçlamaktadır.

Biyo-güvenliğe ilişkin Cartagena Protokolü ve Erişim ve Fayda Paylaşımına ilişkin Nagoya Protokolü, Sözleşmeye ek anlaşmalardır. 11 Eylül 2003 tarihinde yürürlüğe giren Cartagena Protokolü, biyolojik çeşitliliği modern biyo-teknolojiden kaynaklanan değiştirilmiş canlı organizmaların oluşturduğu potansiyel risklerden korumayı amaçlamaktadır. Bugüne kadar Türkiye dahil 173 ülke Cartagena Protokolünü onaylamıştır. Nagoya Protokolü, genetik kaynaklara uygun erişim ve ilgili teknolojilerin uygun şekilde aktarılması dahil olmak üzere, genetik kaynakların kullanımından kaynaklanan faydaların adil ve eşit bir şekilde paylaşılmasını amaçlamaktadır. 12 Ekim 2014 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, bugüne kadar 129 ülke tarafından onaylanmıştır.