BM’ye bağlı bir uzmanlık kuruluşu olan ICAO 1947 yılından bu yana sivil havacılık alanında küresel ölçekte önemli ve kalıcı gelişmelere önayak olmuştur. Ana işlevi uçuş emniyeti (safety) ve güvenliğine (security) ilişkin uluslararası kurallar ve politikalar geliştirerek uluslararası sivil havacılığın düzenli gelişimini ve kurallarının küresel düzeyde uygulanmasını sağlamaktır.

ICAO egemenlik, tanıma gibi siyasi içerikli konularda BM kararları ile bağlıdır. Konsey ya da Genel Kurul bu konularda BM’den bağımsız olarak karar almamakta, 36 üyeli Konsey, yerleşik teamüller gereği, siyasi sonuçları olacak kararlardan mümkün olduğu ölçüde uzak durmaktadır. Bu tür sorunlar Konsey Başkanının arabuluculuğuyla çözümlenmeye çalışılmaktadır.

ICAO tüm üye ülkelere yönelik genel yazılarla (State Letter) ülkeleri uluslararası sivil havacılığına ilişkin belli kuralların birleştirilmesine yönelik güncel ve işletimsel nitelikte ICAO Sözleşmelerine taraf olmaya davet edebilmektedir. Ancak, belirli bir ülkenin belirli bir sözleşmeye taraf olmaya davet edilmesi veya bu doğrultuda telkinde bulunulması sözkonusu değildir.

Şikago Sözleşmesi ve ekleri içerdiği hükümler itibariyle sadece devletleri bağlamaktadır. Buna karşın Sözleşme, Taraf Devletlere, Sözleşme hükümlerine aykırı taahhüt ve fiillerde bulunan havayolu şirketlerine karşı yaptırımda bulunma yükümlülüğü getiren bazı hükümler de içermektedir.

Diğer yandan, ICAO Konseyinin karar alma işlevi yanı sıra, üye ülkeler arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde, bu anlaşmazlığa taraf ülkelerden birinin başvurusu halinde, tahkim kurumu işlevi de bulunmaktadır.

Sivil havacılığın emniyeti ve güvenliğiyle ilgili gerekli tüm kurallar Teşkilat tarafından saptanmakta olup, bunların ulusal düzeyde uygulanma durumları, ICAO bünyesinde kurulmuş mekanizmalar yoluyla denetlenmektedir. Herhangi bir ülkenin uluslararası sivil havacılığın güvenliğini ya da emniyetini düzenleyen kurallara uymaması, bu ülkeye uluslararası uçuş yapılmamasına, dolayısıyla sivil havacılığa bağlı birçok alanda zarara ve gelir kaybına neden olabileceğinden, üye ülkeler, ICAO kurallarına mümkün olan en geniş kapsamda uymaya özen göstermektedirler.

Sivil havacılık güvenliği ve kolaylıklar çerçevesinde ICAO tarafından oluşturularak güncellenen Açık Anahtar Dizini - Public Key Directory, elektronik pasaportların doğrulanmasında çok taraflı merkezi kullanımının desteklenmesi ve uçuş güvenliğine önemli katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Ülkemiz, ICAO Standartlarına uygun Makinede Okunabilir Pasaportların (MOP) kullanımına Haziran 2010 ayı itibariyle başlamış, 2018'de ikinci nesil, 2022'de üçüncü nesil elektronik pasaportlar kullanıma sunulmuştur.

Küresel düzeyde güvenlik (security), emniyet (safety), çevre, hava ulaşımında ileri teknolojilerin kullanımı ve olanaklar ölçüsünde liberalleşme konuları, ICAO’nun temel Stratejik Eylem Planı bağlamında en önemli ve ön plana çıkan faaliyetlerinin odaklandığı ve yoğunlaştığı alanlardır.

Öte yandan, ICAO’nun başlıca görevlerinden biri de üye ülkelere, uluslararası hava taşımacılığı konularında, ekonomi politikaları belirlemede ve hukuki düzenlemeler oluşturmada rehberlik etmektir.