Montreal'in tarihi Québec tarihi ile başlamaktadır.

Fransa Kralı, I. François’nın, bir keşif gezisi yapmakla görevlendirdiği Fransız denizci Jacques Cartier, 1534 yılında Gaspesie'ye gelerek binlerce yıldır İnuitler gibi yerli halkların yaşadığı toprakları ele geçirmiştir. Daha sonra 1608 yılında Fransız denizci Samuel de Champlain, St. Lawrence nehrinin kuzeyinde, yerlilerin Québec dedikleri bölgede karaya ayak basmıştır. 1642 yılında da Paul de Chomedey de Maisonneuve, burada Ville Marie adını verdiği bir Katolik misyon kurmuş ve bu küçük yerleşim bölgesi 18. yüzyıl sonunda Montreal kenti olmuştur. Montreal ismi, kentin ortasında bulunan tepenin Fransızca karşılığı “mont” ile kraliyet anlamındaki “royal” sözcüklerinin birleşiminden oluşmaktadır.

1660-1713 yılları arasında “Yeni Fransa” adı verilen bu yöre hızla gelişmiş; ancak Avrupa'da, Fransa ile İngiltere arasında süren savaşların bir yansıması olarak, İngilizlerin 1759 yılında “Yeni Fransa”nın fethine başlamalarıyla Fransızlar yenilmiş ve 1763’te imzalanan Paris Antlaşmasıyla, Fransa Kralı XV. Louis, “Kanada ve Tüm Sömürgeleri”ni İngiltere Kralına bırakmıştır. Bu değişim bölgeye İngiliz, İrlandalı ve İskoç göçmenlerin gelmesine yol açmıştır.

1791 yılında ilan edilen Anayasa ile İngiliz Kuzey Amerikası iki bölgeye ayrılmıştır: İngilizce konuşan nüfusun çoğunlukta olduğu Yukarı Kanada (bugünkü Ontario eyaleti) ve Fransızca konuşan nüfusun çoğunlukta olduğu Aşağı Kanada (bugünkü Québec eyaleti). Bu iki bölge arasında sürekli çekişmeler olmuş, 1837-38 yıllarındaki Aşağı Kanada Ayaklanması İngiliz ordusu tarafından bastırılmıştır. 1867 yılında gerçekleştirilen İngiliz Kuzey Amerikası Yasası ile bugünkü Kanada’yı oluşturan eyaletler federasyonu kurulmuştur.

İlk yerleşim günlerinde yerlilerle yapılan kürk ticaretiyle başlayan Québec ekonomisi 20. yüzyılın başlarına dek tarım ve ormancılığa bağlı kalmış; ardından, hızla gelişen sanayileşme ve kentleşme taşradan kentlere göçle sonuçlanmıştır. 1960’lı yıllara damgasını vuran ve “Sessiz Devrim” olarak adlandırılan dönemde çoğunluğun konuştuğu Fransızcanın üstünlüğüyle ilgili ciddi tartışmalar yaşanmış, 1976 yılında Québec’in bağımsızlığını savunan René Lévesque önderliğindeki Québec Partisi ezici çoğunlukla iktidara gelmiştir. 1980 ve 1995 yıllarında yapılan referandumlarda, Québec halkı Kanada’dan ayrılma konusunda “Hayır” oyu vermiştir.

Günümüzde, Toronto’dan sonra yerleşim açısından Kanada’nın ikinci büyük kenti konumundaki Montreal, adını aldığı Mont Royal tepesinin eteklerinde, düz bir arazide kurulmuştur. Kenti çevreleyen St. Lawrence ve Ottawa nehirlerinin birleştiği bir noktada bulunan adayı kaplayan Montreal, tarihi binaları, dar sokakları, kiremit renkli briket evleri, yeşil kubbeli katedralleri, parkları, bahçeleri, gölleri, ormanları ve yaban hayatıyla tanınmaktadır. Bu kent aynı zamanda, açık görüşlülüğü, sanat etkinlikleri, ekonomik gücü ve kültürel canlılığıyla ünlüdür.

Québec Eyaleti’nin güneybatısında yer alan ve ABD sınırından sadece bir saat uzaklıktaki Montreal, federal başkent Ottawa'nın 190 km doğusunda kalmaktadır. Kentin nüfusu, mücavir belediyelerle birlikte yaklaşık 4 milyondur. Québec eyalet nüfusunun yaklaşık %45'i Montreal'de yaşamaktadır.

St. Lawrence nehriyle Atlas Okyanusu’na uzanan Montreal, Kanada’nın en büyük liman kentidir. Montreal Limanı, Avrupa ve Akdeniz ticaret merkezleriyle Kuzey Amerika pazarları arasındaki en kısa rotaya sahip su yollarına açılmaktadır. Bu özelliğiyle de Toronto’dan sonra ülkenin en büyük ticaret ve sanayi hacmine sahip kenti konumundadır.

Montreal'de kış uzun ve soğuk geçmektedir. Kış mevsimi Ekim ayı sonunda başlayıp Nisan ayı sonlarına dek sürmektedir. Genelde Kasım ayında yağmaya başlayan kar, Nisan ayına kadar yerde kalmaktadır. Kış aylarında soğuğun etkisi zaman zaman -30 dereceyi bulmaktadır. Bahar mevsimi kısadır ve sıcaklık 5 ile 20 derece arasında değişmektedir. Yaz mevsiminde ise sıcaklık 25-30 derece arasında olmaktadır.

Toplu taşımada kullanılan metro ve otobüs ağı düzenli işlemektedir. Metro, kentin hemen her yönüne uzanmaktadır. Şehirlerarası tren ve otobüs seferleri düzenli olarak yapılmakla birlikte, demiryolu ve otobüsle yolculuk Avrupa’ya oranla daha az gelişmiştir. Montreal'de iki uluslararası havalimanı bulunmaktadır. Genellikle iç hatlar ve uluslararası uçuşlarda kent merkezine yakın mesafedeki Pierre Trudeau havalimanı kullanılmaktadır. Şehre 55 km. uzaklıktaki Mirabel havaalanı ise kargo taşımacılığında kullanılmaktadır.

2009 yılında THY'nin Toronto’ya doğrudan seferleri başlamıştır. 2014 Haziran ayı itibariyle de İstanbul-Montreal doğrudan seferleri başlamıştır. Bunun dışında, Avrupa ve Ortadoğu bağlantılı olarak, İstanbul'dan Montreal'e KLM, Air France, Lufthansa, British Airways, Emirates ve Qatar Airways gibi şirketlerle ulaşmak mümkündür.

Toronto’dan sonra, Kanada’nın Türk nüfusu en yoğun ikinci kenti olan Montreal ve çevresinde yaşayan vatandaşlarımızın sayısı yaklaşık olarak 20 bindir.

Dünyanın saygın üniversitelerinden biri olarak kabul edilen ve İngilizce eğitim veren McGill Üniversitesi, Montreal'dedir. Ayrıca Fransızca eğitim veren Montreal Üniversitesi de özellikle Avrupalı öğrenciler açısından gözde bir yüksek öğrenim kurumudur.

Kentin en popüler mekânları Eski Montreal'de bulunmaktadır. Notre Dame Bazilikası, Arkeoloji ve Tarih Müzesi, eski liman, kentin bu bölgesinde yer almaktadır. Kent merkezinde, Place des Arts ve yakın çevresi ile Dorchester Square’de birçok tarihi esere tanık olunabilmektedir. Kent merkezinden doğuya doğru yol alındığında Olimpiyat Parkı ile karşılaşılmaktadır. Kent 1976 yaz olimpiyatlarına evsahipliği yapmıştır. Bu parkın hemen yakınında dünyanın en iyi botanik bahçelerinden biri olarak gösterilen “Jardin Botanique” bulunmaktadır. Bu bahçenin girişinde, Montreal Türk toplumunun girişimi, Kültür ve Turizm Bakanlığımız, Ottava Büyükelçiliğimiz, (eski) Montreal Fahri Başkonsolosluğu’nun desteğiyle kurulan “Türk Barış Bahçesi” bulunmaktadır. Mayıs 1990’da açılan ve zarif İznik çinileriyle süslü bahçeye her yıl sonbaharda yüzlerce lale soğanı ekilmekte, laleler açtığında 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı günü ya da yakın bir tarihte tüm Montreal halkına açık bir kutlama etkinliği yapılmaktadır.